Η Κυριακή πριν από το Πάσχα είναι γνωστή ως Κυριακή των Βαΐων και γιορτάζουμε τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα και την υποδοχή Του από τους κατοίκους της πόλης , που ενθουσιωδώς κραύγαζαν το «Ωσαννά» και στα χέρια τους κρατούσαν ως σύμβολο της νίκης «βαΐα φοινίκων». Σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού στις Εκκλησιές μοιράζουν «βάγια». Βάγια στην ηπειρωτική Ελλάδα συνήθως τις δάφνες. Στα νησιά όμως και ιδιαίτερα στην Αμοργό «βάγια» σημαίνει κλαδιά φοινίκων και «βαγιά» το φυτό φοίνικας.
Μια βδομάδα πριν κόβουν κλαδιά από ήμερες βαγιές, με τρυφερά ανοιχτόχρωμα φύλλα. Στη συνέχεια τα βάζουν 3-4 ημέρες στο νερό να μαλακώσουν και μετά τα πλέκουν. Σχίζουν τα φύλλα στα δύο και αφού φτιάξουν τη βάση (πέτρα τη λένε) με τέχνη σχηματίζουν μικρούς και μεγάλους σταυρούς. Οι μικροί σταυροί (σταυρουδάκια) ευλογούνται με ειδική ευχή από τον ιερέα το πρωί της Κυριακής και μοιράζονται στο τέλος της Λειτουργίας σε κάθε πιστό. Οι μεγάλοι σταυροί μοιράζονται το Σάββατο του Λαζάρου, ένας σε κάθε σπίτι. Δυο παιδιά με ένα πανέρι γυρίζουν το χωριό μοιράζοντας τους Σταυρούς και παίρνοντας ως φιλοδώρημα αυγά για το Πάσχα. Κάθε οικογένεια κρεμάει ένα μικρό κλαδί ελιάς στο Σταυρό αυτό και το πρωί τον φέρνει στην Εκκλησία, όπου τον αφήνει να λειτουργηθεί μέχρι της Αναλήψεως. Τότε το παίρνουν και το φυλάνε στα εικονίσματα μέχρι την επόμενη χρονιά. Η « ελιά του Σταυρού» χρησιμοποιούνταν στα «ξεματιάσματα» (βασκανία). Έβαζαν τρία φύλλα από την ελιά αυτή στο θυμιατό και σταύρωναν τον ματιασμένο. Αν τα λιόφυλλα μαύριζαν στη φωτιά έλεγαν πως όντως ήταν βασκανία και αν έσκαγαν έλεγαν πως έσκασε το κακό.
Ιδιαίτερα στη Χώρα της Αμοργού εορτάζεται με λαμπρότητα η Κυριακή των Βαΐων. Στον ιστορικό Ναό των Αγίων Πάντων (παλιότερα λειτουργούσε ως δεύτερη ενορία) υπάρχει μια υπέροχη εικόνα της εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα (κρητική Σχολή 17ος αιώνας), η οποία λιτανεύεται σε όλο το χωριό. Στην πομπή προηγείται ο «Βαϊοφόρος» (ένα μεγάλο κλωνάρι ελιάς στολισμένο με βάγια σε διάφορα σχήματα (σταυροί, αλογάκια, αλυσίδες, φιδάκια κ.ά.), ακολουθούν παιδιά με κλαδιά φοινίκων και εξαπτέρυγα και στη συνέχεια η εικόνα, οι ιερείς και ο κόσμος.
Έτσι ξεκινά στην Αμοργό η περίοδος του Πάσχα, που συνεχίζεται με πολλά ιδιαίτερα έθιμα τη Μεγαλοβδομάδα και τη Λαμπροβδομάδα.
www.ertnews.gr
from ΕΛΛΑΔΑ Archives - ertnews.gr https://ift.tt/yptPrzq
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου