Συνέντευξη Τύπου του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες.
«Επιστρέφουμε στην Αθήνα με ένα συνολικό πακέτο το οποίο ξεπερνάει τα 70 δισ. ευρώ, ένα μέγεθος πρωτοφανές για τη χώρα μας», δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά το πέρας των εργασιών της μαραθώνιας Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, προσθέτοντας ότι «η Ελλάδα, έχοντας πλέον ανακτήσει την αξιοπιστία της σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, κλήθηκε να συμμετέχει -και συμμετείχαμε ενεργά- σε όλες τις διαπραγματεύσεις που έγιναν τα τέσσερα τελευταία εικοσιτετράωρα».
Σημεία από τον σφυγμό της ημέρας με την οπτική των κυβερνητικών στελεχών αναφορικά με την συμφωνία του Συμβουλίου Κορυφής.
Γίνεται αναφορά στα 72 δισ, ευρώ , τους όρους απορρόφησης του ποσού , στην διανομή των πόρων , στις πρόσφατες Τουρκικές προκλήσεις , στις γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας , και τέλος στο ζήτημα του κορωναϊού.
Α.Η Συμφωνία του Συμβουλίου Κορυφής
1.Ποιά είναι η γενική εκτίμησή σας για τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Κορυφής;
Πρόκειται για μια εθνική και ευρωπαϊκή επιτυχία. Το αποτέλεσμα είναι πάρα πολύ σημαντικό για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη. Θυμίζουμε πως, όταν, στις 25 Μαρτίου, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και άλλοι οκτώ Ευρωπαίοι ηγέτες ζητούσαν με επιστολή τους στον Πρόεδρο του Συμβουλίου Charles Michel, να δανειστεί η Ευρώπη και να διαθέσει αυτούς τους πόρους απευθείας στα κράτη - μέλη, για να χρηματοδοτήσουν την οικονομική τους ανάκαμψη, ο στόχος αυτός φάνταζε άπιαστος. Σήμερα, μετά από πολλή προσπάθεια ο στόχος εκείνος είναι πραγματικότητα. «Υπάρχει», όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός αμέσως μετά το τέλος του Συμβουλίου, «μία αντίδραση που απαντά στο συμμετρικό σοκ που προκαλεί σε όλες τις οικονομίες η πανδημία, μία αντίδραση που δείχνει ότι η Ευρώπη ακούει τη βοή των επικείμενων γεγονότων.
Έδειξε ότι μπορεί να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Απαντά με ένα Ταμείο Ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ και με έναν προϋπολογισμό για τα επόμενα επτά έτη ύψους 1,074 τρισεκατομμυρίων. Για πρώτη φορά η Πατρίδα μας αποκτά πρόσβαση σε τόσο φιλόδοξα χρηματοδοτικά εργαλεία». Ο Πρωθυπουργός, μετά από ένα τετραήμερο εξαντλητικών διαπραγματεύσεων γύρισε στην Αθήνα με ένα συνολικό πακέτο το οποίο φτάνει τα 72 δισεκατομμύρια ευρώ. Ένα μέγεθος πρωτοφανές για τη χώρα μας.
2.Ποια είναι τα ποσά που αντιστοιχούν στη χώρα μας;
Του συνολικό πακέτο για την Ελλάδα φτάνει περίπου τα 72 δισ, ευρώ. Οι επιδοτήσεις από το πρόσθετο πρόγραμμα είναι κάτι παραπάνω από 19 δισεκατομμύρια ευρώ και ουσιαστικά αντιστοιχούν περίπου σε ένα ΕΣΠΑ. Επιπλέον, η Ελλάδα μπορεί να αντλήσει 12,5 δισ. ευρώ σε δάνεια. Φτάνουμε έτσι στο ποσό των 32 δισ. ευρώ, για το οποίο είχε γίνει λόγος πριν από δύο μήνες. Πέρα από τα ποσά αυτά η Ελλάδα θα αντλήσει περίπου 40 δισ. ευρώ από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, τα οποία θα δοθούν μέσα από δράσεις του μεσοπρόθεσμου προγράμματος ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περίοδο 2021- 2027.
Είναι σημαντικό το γεγονός ότι, παρά τη μείωσή του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, πετύχαμε δύο πράγματα: Πρώτον, την αύξηση των πόρων που θα πάρει η Ελλάδα από το Ταμείο Συνοχής. Και δεύτερο, να παραμείνουν σταθεροί οι πόροι για τους αγρότες μας, από την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
3.Υπάρχουν όροι για την εκταμίευση επιχορηγήσεων και δανείων;
Μνημονιακοί όροι -όπως κάποιοι υπαινίσσονται- δεν υπάρχουν. Είναι απολύτως ξεκάθαρο αυτό. Ακόμη και ο σοσιαλιστής Πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σαντζεθ, ο οποίος συγκυβερνά με το “αδελφό κόμμα” του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει ότι «πρόκειται για για ένα πραγματικό σχέδιο Μαρσαλ». Οι διαδικασίες εκταμίευσης είναι αυτές που είχαν προδιαγραφεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μην ξεχνάμε ότι και το ΕΣΠΑ έχει συγκεκριμένες διαδικασίες τις οποίες όλα τα κράτη οφείλουν να τηρούν.
Εκείνο που χρειάζεται -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- είναι να αναδιατάξουμε διοικητικά και οργανωτικά τις δυνάμεις μας με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορέσουμε να απορροφήσουμε αυτούς τους πόρους με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα. Βλέποντας την απορρόφηση των κοινοτικών πόρων, ξέρουμε τι έχουμε κάνει καλά στο παρελθόν και πού πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις. Και όλα αυτά ήδη σχεδιάζονται. Τα χρήματα αυτά -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- θα εκταμιεύονται με όρους οι οποίοι θα είναι πιο ευέλικτοι από αυτούς που ισχύουν για το υφιστάμενο ΕΣΠΑ. Θα έχουμε ταχύτερες εκταμιεύσεις, αλλά και αναδρομικότητα επιλεξιμότητας από τις αρχές του 2020. Και αυτό είναι επίσης σημαντικό
4.Πως διαμορφώθηκε, τελικά, το Ταμείο Ανάκαμψης;
Το Ταμείο Ανάκαμψης φτάνει τα 750 δισ. ευρώ, θα είναι τριετές (οι δεσμεύσεις πόρων θα γίνουν μεταξύ 2021-3), με πληρωμές έως και το 2026. Θα χρηματοδοτείται μέσω κοινού δανεισμού με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Προϋπολογισμού της. Θα είναι εμπροσθοβαρές, καθώς τo 70% των επιχορηγήσεων είναι πόροι που θα δεσμευτούν τα έτη 2021 και 2022. Το υπόλοιπο 30% θα δεσμευτεί μέχρι το τέλος του 2023.
Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι αποφασίστηκε αναδρομικότητα επιλεξιμότητας. Δηλαδή, εξαιτίας των έκτακτων συνθηκών που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού, οι σχετικές δράσεις που ξεκίνησαν από την 1η Φεβρουαρίου 2020 και μετά, μπορεί να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του ReactEU και του RRF, υπό την προϋπόθεση ότι επιδιώκουν τους στόχους των αντίστοιχων προγραμμάτων.
Τα ποσά του Next Generation EU (NGEU), δηλαδή του Ταμείου Ανάκαμψης, αναλύονται στα επιμέρους προγράμματα ως εξής:
• Επιχορηγήσεις 312.5 δις ευρώ (στο πλαίσιο του συνολικού πακέτου του Recovery and Resilience Facility -RRF- των 672.5 δις ευρώ
• Horizon Europe: 5 δις ευρώ
• InvestEU: 5.6 δις ευρώ
• Rural Development: 7.5 δις ευρώ
• Just Transition Fund (JTF): 10 δις ευρώ
• RescEU: 1.9 δις ευρώ
• Δάνεια 360 δις ευρώ
• Σύνολο: 750 δις ευρώ
5.Πως σχεδιάζετε να αξιοποιήσετε τους αυξημένους κοινοτικούς πόρους;
Δεν έχουμε καμία πρόθεση -όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Πρωθυπουργός- να σκορπίσουμε τα χρήματα με την ανεμελιά του νεόπλουτου. Θα τα επενδύσουμε προς όφελος όλων των Ελλήνων. στηρίζοντας τον κόσμο της εργασίας, τολμηρές πολιτικές πράσινης μετάβασης, τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό. Θα εργαστούμε με ευθύνη και σύνεση και θα παρουσιάσουμε σύντομα ένα αναλυτικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης που θα μεταμορφώσει τη χώρα.
Τις επόμενες εβδομάδες, μέχρι να οριστικοποιηθεί το σχέδιο το οποίο πρέπει να καταθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 15 Οκτωβρίου, θα συζητήσουμε αναλυτικά για τις εθνικές προτεραιότητες. Έχουμε, ήδη, το πρώτο σχέδιο του πορίσματος της Επιτροπής Πισσαρίδη, το οποίο θέτει ένα κεντρικό πλαίσιο τολμηρών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να μεταμορφωθεί η οργάνωση της οικονομίας μας. Αυτό το πλαίσιο θα αποτελεί έναν οδηγό για την εξειδίκευση του σχεδίου που θα καταθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σημαντικό ρόλο στο σχέδιο το οποίο θα καταθέσουμε, θα έχουν οι εμβληματικές πρωτοβουλίες γύρω από την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την πράσινη οικονομία, αλλά και τις ψηφιακές δεξιότητες οι οποίες αποτελούν και εμβληματικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στη συζήτηση που θα ακολουθήσει -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- θα ληφθούν υπόψη προτάσεις και σκέψεις των κομμάτων για να καταλήξουμε σε ένα εθνικό σχέδιο το οποίο θα αντανακλά, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τις προτεραιότητες που πρέπει να έχει η χώρα. Θα αντανακλά, όμως, και τις προτεραιότητες που θα εγκριθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διότι -μην ξεχνάμε- το σχέδιο πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή και -άρα- πρέπει να εναρμονισμένο με τις συστάσεις που κάνει σε όλες τις χώρες.
6.Πως σχολιάζετε τις δυσκολίες που υπήρξαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέχρι να καταστεί εφικτή η επίτευξη συμφωνίας;
Οι διαπραγματεύσεις και οι συμβιβασμοί που έγιναν από την ώρα που κατατέθηκε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι την επίτευξη συμφωνίας στο Συμβούλιο Κορυφής δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει η Ευρώπη. Τελικά -όπως επισήμανε ο Πρωθυπουργός- ο κορονοϊός, μέσα από την τραγωδία που προκάλεσε, έδωσε το έναυσμα στην Ευρώπη, να κάνει ένα βήμα το οποίο μέχρι και πριν από τρεις μήνες φαινόταν αδιανόητο. Πολλές φορές η Ευρώπη δείχνει να είναι στατική και μετά κάνει ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός. Αυτό το οποίο έγινε, κυρίως η δυνατότητα να δανειστούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι όχι μόνο ένα σημαντικό για την αντιμετώπιση της κρίσης που προκάλεσε ο κορονοϊός, αλλά και μια μεγάλη παρακαταθήκη για το μέλλον της Ευρώπης.
7.Τελικά θα μπορεί μια χώρα να βάλει βέτο στην εκταμίευση πόρων από μια άλλη;
Είναι απολύτως σαφές -και το τόνισε ο Πρωθυπουργός- ότι κανένας δεν έχει βέτο σε επίπεδο Συμβουλίου. Άρα, καμία χώρα δεν μπορεί να μπλοκάρει την εκταμίευση μιας άλλης. Εξάλλου θα ήταν παράλογο εάν μπορούσε να συμβεί αυτό, διότι οι 27 χώρες έχουν τα ίδια δικαιώματα και θεωρητικά θα μπορούσε να το κάνει κάθε χώρα. Προβλέπεται, ωστόσο, μια πρόσθετη διαδικασία η οποία προσθέτει λίγο χρόνο σε περίπτωση που ενεργοποιηθεί. Στην περίπτωση που κάποια χώρα έχει κάποια ένσταση, υπάρχει η διαδικασία του χειρόφρενου, οπόταν το σχέδιο πηγαίνει για συζήτηση στο Συμβούλιο, χωρίς όμως καμία χώρα να έχει τη δυνατότητα να βάλει βέτο και να μπλοκάρει εκταμίευση. Δεν εκτιμάται, ωστόσο, ότι θα ενεργοποιείται συχνά. Κατά συνέπεια, δεν δημιουργείται κανένα ζήτημα ως προς την απορρόφηση των πόρων από το σημαντικό αυτό χρηματοδοτικό εργαλείο.
8.Η περικοπή που έγινε στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης προκαλεί κάποιο πρόβλημα στο στόχο που έχει τεθεί για την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα μέχρι το 2028;
Πράγματι, υπήρξε μία περικοπή σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Πολλές, όμως, από τις δράσεις που αφορούν την απολιγνιτοποίηση μπορούν -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- να χρηματοδοτηθούν από το κύριο εργαλείο μας, το RRF, το Recovery and Resilience Fund. Επιπλέον πόρους θα έχουμε από το Just Transition Fund, αλλά και από τα υπόλοιπα κεφάλαια του κύριου ταμείου. Θα έχουμε στη διάθεσή μας αρκετούς πόρους για να χρηματοδοτήσουμε τη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης. Έχει ήδη γίνει πάρα πολύ σοβαρή δουλειά από την κυβέρνηση. Το σχέδιό μας είναι πολύ τολμηρό και δίνει στους κατοίκους της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, την ελπίδα ότι το μέλλον μετά το λιγνίτη θα είναι καλύτερο από το παρόν με το λιγνίτη. Και αυτός είναι ο σκοπός.
Β.Τουρκικές προκλήσεις
1. Πως αντιμετωπίζει η Κυβέρνηση την εντεινόμενη τις τελευταίες ώρες τουρκική προκλητικότητα;
Ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση παρακολουθούν τις εξελίξεις με ψυχραιμία και ετοιμότητα. Φαίνεται, όμως, ότι «η Τουρκία για ακόμα μια φορά», όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός μετά την συνάντηση που είχε χθες με τον Υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, «προσθέτει έναν ακόμα κρίκο στις επιθετικές ενέργειες απέναντι στην Ελλάδα, απέναντι στην Κύπρο, απέναντι τελικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά». Μπορεί να ενοχλείται από την ευρωπαϊκή και εθνική επιτυχία στις Βρυξέλλες. «Σε κάθε περίπτωση», όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός, «η Ελλάδα παρακολουθεί όλες τις εξελίξεις με αυτοπεποίθηση, με σιγουριά και απόλυτη ετοιμότητα. H αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος και της Κύπρου συνιστά αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ευρώπης. Η Ελλάδα προσβλέπει στη στήριξη των συμμάχων. Εφόσον η Τουρκία εξακολουθεί να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση η επιβολή κυρώσεων από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Τουρκίας θα είναι μονόδρομος. Είναι στο χέρι της Τουρκίας να επιλέξει τι σχέση θέλει να έχει με την Ελλάδα, με την Κύπρο, με την Ευρώπη. Όμως ότι αυτή τη στιγμή φαίνεται να επιλέγει τον λάθος δρόμο».
Σημειώνεται ότι για το θέμα αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε χθες συνάντηση στο γραφείο του με τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο και τον Α/ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο.
2.Σε ποιες ενέργειες προχώρησε η ελληνική Κυβέρνηση σε διεθνές επίπεδο;
Η πρεσβεία μας στην Άγκυρα έχει ήδη προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ οι Αρχές μας έχουν ήδη εγείρει το θέμα στην Ε.Ε., στο ΝΑΤΟ και στον Ο.Η.Ε., καθώς και στις πρωτεύουσες των μονίμων μελών του ΣΑΗΕ. Επίσης ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Υπουργό Άμυνας των Η.Π.Α. Μαρκ Έσπερ και τον ενημέρωσε για τις εξελίξεις στην περιοχή νότια και ανατολικά του Καστελορίζου, όπου η Τουρκία ανακοίνωσε ότι προτίθεται να διεξάγει έρευνες σε περιοχή που περιλαμβάνει και ελληνική υφαλοκρηπίδα. Παρουσίασε την κατάσταση που διαμορφώνεται με την κίνηση ναυτικών μονάδων στην περιοχή και υπογράμμισε ότι η χώρα μας είναι αποφασισμένη να προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, εφόσον τούτο απαιτηθεί.
Η Κυβέρνηση επισημαίνει ότι η αναγγελία τουρκικών ερευνών σε τμήμα ελληνικής υφαλοκρηπίδας με νέα παράνομη τουρκική Navtex συνιστά κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή. Καταδεικνύει την εμμονή της Τουρκίας στην παραβατικότητα και την απόλυτη περιφρόνηση, από πλευράς της, του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, των κανόνων καλής γειτονίας, καθώς και των προτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Κυβέρνηση κάλεσε την Τουρκία να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της που παραβιάζουν κυριαρχικά μας δικαιώματα και υπονομεύουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.
3. Ποιά θα είναι η αντίδραση της Ελλάδας σε περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει σε γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας;
Έχει διαμηνυθεί σε κάθε τόνο και προς κάθε πλευρά ότι η Ελλάδα δεν θα δεχθεί παραβίαση της κυριαρχίας της και θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
4.Ποια είναι η εντύπωσή σας για τη σύσκεψη που συγκάλεσε χθες για το θέμα αυτό ο κ. Τσίπρας;
Στη σύσκεψη αυτή μετείχαν ο κ. Αποστολάκης πρώην Α/ΓΕΕΘΑ και μετέπειτα Υπουργός της Κυβέρνησης Τσίπρα, ο κ. Χριστοδούλου που διαδεχθηκε τον κ. Αποστολάκη στη θέση του Α/ΓΕΕΘΑ και ο κ. Καμπάς που είχε τοποθετηθεί από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στη θέση του Αρχηγού ΓΕΣ. Αν βγαίνει ένα συμπέρασμα από την παρουσία τους στην χθεσινή σύσκεψη στα κομματικά γραφεία στην Κουμουνδούρου είναι ότι ο κ. Τσίπρας όχι μόνο στη δημόσια διοίκηση, αλλά και στην ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων έκανε τοποθετήσεις προσώπων με κομματικά κριτήρια.
Γ. Κορονοϊός
1. Πως εξελίσσεται η κατάσταση σε ό,τι αφορά τα κρούσματα κορονοϊού και πόσο ανησυχείτε μετά το άνοιγμα των συνόρων για τον τουρισμό;
Συνολικά στη χώρα, από την έναρξη της πανδημίας στις 26 Φεβρουαρίου μέχρι και την Κυριακή είχαν καταγραφεί 4.007 κρούσματα. Από αυτά τα 435 είναι σήμερα ενεργά, 1.030 έχουν πάρει εξιτήριο, 2.347 έχουν αναρρώσει σπίτι τους και 195 δυστυχώς δεν τα κατάφεραν.
Τα εισαγόμενα κρούσματα ήταν συνολικά 295. Στα αεροδρόμια είχαμε 105 στα λιμάνια 4 και στα χερσαία σύνορα 186. Οι 5 πρώτες χώρες σε εισαγόμενα κρούσματα ήταν η Σερβία με 78, η Βουλγαρία με 63, η Ρουμανία με 61, η Αλβανία με 23 και οι ΗΠΑ με 6. Από τα συνολικά 295 εισαγόμενα κρούσματα το 76% ήταν από τις τέσσερις βαλκανικές χώρες. Αυτή τη στιγμή μας απασχολούν τα χερσαία σύνορα. Η κατάσταση στις γειτονικές χώρες δείχνει εξαιρετικά δύσκολη, αλλά δεν υπάρχει κάτι που να μας τρομάζει, όπως δεν μας τρομάζει η εικόνα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Σε κάθε περίπτωση, για να μην βρεθούμε αντιμέτωποι με δεύτερο κύμα δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην τήρηση των κανόνων υγιεινής και την αποφυγή των συναθροίσεων. Για το σκοπό αυτό, ύστερα από οδηγίες του Πρωθυπουργού έχουν ενταθεί οι έλεγχοι. Από 1η έως 19 Ιουλίου έχουν γίνει 7379 έλεγχοι για την τήρηση των μέτρων καταγράφηκαν 425 παραβάσεις, επιβλήθηκαν 508 πρόστιμα συνολικού ύψους 154.800 ευρώ και αναστολή λειτουργίας καταστημάτων που ανέρχεται συνολικά 195 ημέρες.. Είμαστε σε εγρήγορση ο κρατικός μηχανισμός παραμένει σε επιφυλακή. Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για γενικό lockdown, και ελπίζουμε πως δεν θα χρειαστούν ούτε τοπικά.
«Επιστρέφουμε στην Αθήνα με ένα συνολικό πακέτο το οποίο ξεπερνάει τα 70 δισ. ευρώ, ένα μέγεθος πρωτοφανές για τη χώρα μας», δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά το πέρας των εργασιών της μαραθώνιας Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, προσθέτοντας ότι «η Ελλάδα, έχοντας πλέον ανακτήσει την αξιοπιστία της σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, κλήθηκε να συμμετέχει -και συμμετείχαμε ενεργά- σε όλες τις διαπραγματεύσεις που έγιναν τα τέσσερα τελευταία εικοσιτετράωρα».
Σημεία από τον σφυγμό της ημέρας με την οπτική των κυβερνητικών στελεχών αναφορικά με την συμφωνία του Συμβουλίου Κορυφής.
Γίνεται αναφορά στα 72 δισ, ευρώ , τους όρους απορρόφησης του ποσού , στην διανομή των πόρων , στις πρόσφατες Τουρκικές προκλήσεις , στις γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας , και τέλος στο ζήτημα του κορωναϊού.
Α.Η Συμφωνία του Συμβουλίου Κορυφής
1.Ποιά είναι η γενική εκτίμησή σας για τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Κορυφής;
Πρόκειται για μια εθνική και ευρωπαϊκή επιτυχία. Το αποτέλεσμα είναι πάρα πολύ σημαντικό για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη. Θυμίζουμε πως, όταν, στις 25 Μαρτίου, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και άλλοι οκτώ Ευρωπαίοι ηγέτες ζητούσαν με επιστολή τους στον Πρόεδρο του Συμβουλίου Charles Michel, να δανειστεί η Ευρώπη και να διαθέσει αυτούς τους πόρους απευθείας στα κράτη - μέλη, για να χρηματοδοτήσουν την οικονομική τους ανάκαμψη, ο στόχος αυτός φάνταζε άπιαστος. Σήμερα, μετά από πολλή προσπάθεια ο στόχος εκείνος είναι πραγματικότητα. «Υπάρχει», όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός αμέσως μετά το τέλος του Συμβουλίου, «μία αντίδραση που απαντά στο συμμετρικό σοκ που προκαλεί σε όλες τις οικονομίες η πανδημία, μία αντίδραση που δείχνει ότι η Ευρώπη ακούει τη βοή των επικείμενων γεγονότων.
Έδειξε ότι μπορεί να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Απαντά με ένα Ταμείο Ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ και με έναν προϋπολογισμό για τα επόμενα επτά έτη ύψους 1,074 τρισεκατομμυρίων. Για πρώτη φορά η Πατρίδα μας αποκτά πρόσβαση σε τόσο φιλόδοξα χρηματοδοτικά εργαλεία». Ο Πρωθυπουργός, μετά από ένα τετραήμερο εξαντλητικών διαπραγματεύσεων γύρισε στην Αθήνα με ένα συνολικό πακέτο το οποίο φτάνει τα 72 δισεκατομμύρια ευρώ. Ένα μέγεθος πρωτοφανές για τη χώρα μας.
2.Ποια είναι τα ποσά που αντιστοιχούν στη χώρα μας;
Του συνολικό πακέτο για την Ελλάδα φτάνει περίπου τα 72 δισ, ευρώ. Οι επιδοτήσεις από το πρόσθετο πρόγραμμα είναι κάτι παραπάνω από 19 δισεκατομμύρια ευρώ και ουσιαστικά αντιστοιχούν περίπου σε ένα ΕΣΠΑ. Επιπλέον, η Ελλάδα μπορεί να αντλήσει 12,5 δισ. ευρώ σε δάνεια. Φτάνουμε έτσι στο ποσό των 32 δισ. ευρώ, για το οποίο είχε γίνει λόγος πριν από δύο μήνες. Πέρα από τα ποσά αυτά η Ελλάδα θα αντλήσει περίπου 40 δισ. ευρώ από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, τα οποία θα δοθούν μέσα από δράσεις του μεσοπρόθεσμου προγράμματος ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περίοδο 2021- 2027.
Είναι σημαντικό το γεγονός ότι, παρά τη μείωσή του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, πετύχαμε δύο πράγματα: Πρώτον, την αύξηση των πόρων που θα πάρει η Ελλάδα από το Ταμείο Συνοχής. Και δεύτερο, να παραμείνουν σταθεροί οι πόροι για τους αγρότες μας, από την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
3.Υπάρχουν όροι για την εκταμίευση επιχορηγήσεων και δανείων;
Μνημονιακοί όροι -όπως κάποιοι υπαινίσσονται- δεν υπάρχουν. Είναι απολύτως ξεκάθαρο αυτό. Ακόμη και ο σοσιαλιστής Πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σαντζεθ, ο οποίος συγκυβερνά με το “αδελφό κόμμα” του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει ότι «πρόκειται για για ένα πραγματικό σχέδιο Μαρσαλ». Οι διαδικασίες εκταμίευσης είναι αυτές που είχαν προδιαγραφεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μην ξεχνάμε ότι και το ΕΣΠΑ έχει συγκεκριμένες διαδικασίες τις οποίες όλα τα κράτη οφείλουν να τηρούν.
Εκείνο που χρειάζεται -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- είναι να αναδιατάξουμε διοικητικά και οργανωτικά τις δυνάμεις μας με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορέσουμε να απορροφήσουμε αυτούς τους πόρους με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα. Βλέποντας την απορρόφηση των κοινοτικών πόρων, ξέρουμε τι έχουμε κάνει καλά στο παρελθόν και πού πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις. Και όλα αυτά ήδη σχεδιάζονται. Τα χρήματα αυτά -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- θα εκταμιεύονται με όρους οι οποίοι θα είναι πιο ευέλικτοι από αυτούς που ισχύουν για το υφιστάμενο ΕΣΠΑ. Θα έχουμε ταχύτερες εκταμιεύσεις, αλλά και αναδρομικότητα επιλεξιμότητας από τις αρχές του 2020. Και αυτό είναι επίσης σημαντικό
4.Πως διαμορφώθηκε, τελικά, το Ταμείο Ανάκαμψης;
Το Ταμείο Ανάκαμψης φτάνει τα 750 δισ. ευρώ, θα είναι τριετές (οι δεσμεύσεις πόρων θα γίνουν μεταξύ 2021-3), με πληρωμές έως και το 2026. Θα χρηματοδοτείται μέσω κοινού δανεισμού με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Προϋπολογισμού της. Θα είναι εμπροσθοβαρές, καθώς τo 70% των επιχορηγήσεων είναι πόροι που θα δεσμευτούν τα έτη 2021 και 2022. Το υπόλοιπο 30% θα δεσμευτεί μέχρι το τέλος του 2023.
Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι αποφασίστηκε αναδρομικότητα επιλεξιμότητας. Δηλαδή, εξαιτίας των έκτακτων συνθηκών που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού, οι σχετικές δράσεις που ξεκίνησαν από την 1η Φεβρουαρίου 2020 και μετά, μπορεί να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του ReactEU και του RRF, υπό την προϋπόθεση ότι επιδιώκουν τους στόχους των αντίστοιχων προγραμμάτων.
Τα ποσά του Next Generation EU (NGEU), δηλαδή του Ταμείου Ανάκαμψης, αναλύονται στα επιμέρους προγράμματα ως εξής:
• Επιχορηγήσεις 312.5 δις ευρώ (στο πλαίσιο του συνολικού πακέτου του Recovery and Resilience Facility -RRF- των 672.5 δις ευρώ
• Horizon Europe: 5 δις ευρώ
• InvestEU: 5.6 δις ευρώ
• Rural Development: 7.5 δις ευρώ
• Just Transition Fund (JTF): 10 δις ευρώ
• RescEU: 1.9 δις ευρώ
• Δάνεια 360 δις ευρώ
• Σύνολο: 750 δις ευρώ
5.Πως σχεδιάζετε να αξιοποιήσετε τους αυξημένους κοινοτικούς πόρους;
Δεν έχουμε καμία πρόθεση -όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Πρωθυπουργός- να σκορπίσουμε τα χρήματα με την ανεμελιά του νεόπλουτου. Θα τα επενδύσουμε προς όφελος όλων των Ελλήνων. στηρίζοντας τον κόσμο της εργασίας, τολμηρές πολιτικές πράσινης μετάβασης, τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό. Θα εργαστούμε με ευθύνη και σύνεση και θα παρουσιάσουμε σύντομα ένα αναλυτικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης που θα μεταμορφώσει τη χώρα.
Τις επόμενες εβδομάδες, μέχρι να οριστικοποιηθεί το σχέδιο το οποίο πρέπει να καταθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 15 Οκτωβρίου, θα συζητήσουμε αναλυτικά για τις εθνικές προτεραιότητες. Έχουμε, ήδη, το πρώτο σχέδιο του πορίσματος της Επιτροπής Πισσαρίδη, το οποίο θέτει ένα κεντρικό πλαίσιο τολμηρών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να μεταμορφωθεί η οργάνωση της οικονομίας μας. Αυτό το πλαίσιο θα αποτελεί έναν οδηγό για την εξειδίκευση του σχεδίου που θα καταθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σημαντικό ρόλο στο σχέδιο το οποίο θα καταθέσουμε, θα έχουν οι εμβληματικές πρωτοβουλίες γύρω από την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την πράσινη οικονομία, αλλά και τις ψηφιακές δεξιότητες οι οποίες αποτελούν και εμβληματικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στη συζήτηση που θα ακολουθήσει -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- θα ληφθούν υπόψη προτάσεις και σκέψεις των κομμάτων για να καταλήξουμε σε ένα εθνικό σχέδιο το οποίο θα αντανακλά, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τις προτεραιότητες που πρέπει να έχει η χώρα. Θα αντανακλά, όμως, και τις προτεραιότητες που θα εγκριθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διότι -μην ξεχνάμε- το σχέδιο πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή και -άρα- πρέπει να εναρμονισμένο με τις συστάσεις που κάνει σε όλες τις χώρες.
6.Πως σχολιάζετε τις δυσκολίες που υπήρξαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέχρι να καταστεί εφικτή η επίτευξη συμφωνίας;
Οι διαπραγματεύσεις και οι συμβιβασμοί που έγιναν από την ώρα που κατατέθηκε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι την επίτευξη συμφωνίας στο Συμβούλιο Κορυφής δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει η Ευρώπη. Τελικά -όπως επισήμανε ο Πρωθυπουργός- ο κορονοϊός, μέσα από την τραγωδία που προκάλεσε, έδωσε το έναυσμα στην Ευρώπη, να κάνει ένα βήμα το οποίο μέχρι και πριν από τρεις μήνες φαινόταν αδιανόητο. Πολλές φορές η Ευρώπη δείχνει να είναι στατική και μετά κάνει ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός. Αυτό το οποίο έγινε, κυρίως η δυνατότητα να δανειστούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι όχι μόνο ένα σημαντικό για την αντιμετώπιση της κρίσης που προκάλεσε ο κορονοϊός, αλλά και μια μεγάλη παρακαταθήκη για το μέλλον της Ευρώπης.
7.Τελικά θα μπορεί μια χώρα να βάλει βέτο στην εκταμίευση πόρων από μια άλλη;
Είναι απολύτως σαφές -και το τόνισε ο Πρωθυπουργός- ότι κανένας δεν έχει βέτο σε επίπεδο Συμβουλίου. Άρα, καμία χώρα δεν μπορεί να μπλοκάρει την εκταμίευση μιας άλλης. Εξάλλου θα ήταν παράλογο εάν μπορούσε να συμβεί αυτό, διότι οι 27 χώρες έχουν τα ίδια δικαιώματα και θεωρητικά θα μπορούσε να το κάνει κάθε χώρα. Προβλέπεται, ωστόσο, μια πρόσθετη διαδικασία η οποία προσθέτει λίγο χρόνο σε περίπτωση που ενεργοποιηθεί. Στην περίπτωση που κάποια χώρα έχει κάποια ένσταση, υπάρχει η διαδικασία του χειρόφρενου, οπόταν το σχέδιο πηγαίνει για συζήτηση στο Συμβούλιο, χωρίς όμως καμία χώρα να έχει τη δυνατότητα να βάλει βέτο και να μπλοκάρει εκταμίευση. Δεν εκτιμάται, ωστόσο, ότι θα ενεργοποιείται συχνά. Κατά συνέπεια, δεν δημιουργείται κανένα ζήτημα ως προς την απορρόφηση των πόρων από το σημαντικό αυτό χρηματοδοτικό εργαλείο.
8.Η περικοπή που έγινε στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης προκαλεί κάποιο πρόβλημα στο στόχο που έχει τεθεί για την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα μέχρι το 2028;
Πράγματι, υπήρξε μία περικοπή σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Πολλές, όμως, από τις δράσεις που αφορούν την απολιγνιτοποίηση μπορούν -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- να χρηματοδοτηθούν από το κύριο εργαλείο μας, το RRF, το Recovery and Resilience Fund. Επιπλέον πόρους θα έχουμε από το Just Transition Fund, αλλά και από τα υπόλοιπα κεφάλαια του κύριου ταμείου. Θα έχουμε στη διάθεσή μας αρκετούς πόρους για να χρηματοδοτήσουμε τη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης. Έχει ήδη γίνει πάρα πολύ σοβαρή δουλειά από την κυβέρνηση. Το σχέδιό μας είναι πολύ τολμηρό και δίνει στους κατοίκους της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, την ελπίδα ότι το μέλλον μετά το λιγνίτη θα είναι καλύτερο από το παρόν με το λιγνίτη. Και αυτός είναι ο σκοπός.
Β.Τουρκικές προκλήσεις
1. Πως αντιμετωπίζει η Κυβέρνηση την εντεινόμενη τις τελευταίες ώρες τουρκική προκλητικότητα;
Ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση παρακολουθούν τις εξελίξεις με ψυχραιμία και ετοιμότητα. Φαίνεται, όμως, ότι «η Τουρκία για ακόμα μια φορά», όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός μετά την συνάντηση που είχε χθες με τον Υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, «προσθέτει έναν ακόμα κρίκο στις επιθετικές ενέργειες απέναντι στην Ελλάδα, απέναντι στην Κύπρο, απέναντι τελικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά». Μπορεί να ενοχλείται από την ευρωπαϊκή και εθνική επιτυχία στις Βρυξέλλες. «Σε κάθε περίπτωση», όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός, «η Ελλάδα παρακολουθεί όλες τις εξελίξεις με αυτοπεποίθηση, με σιγουριά και απόλυτη ετοιμότητα. H αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος και της Κύπρου συνιστά αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ευρώπης. Η Ελλάδα προσβλέπει στη στήριξη των συμμάχων. Εφόσον η Τουρκία εξακολουθεί να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση η επιβολή κυρώσεων από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Τουρκίας θα είναι μονόδρομος. Είναι στο χέρι της Τουρκίας να επιλέξει τι σχέση θέλει να έχει με την Ελλάδα, με την Κύπρο, με την Ευρώπη. Όμως ότι αυτή τη στιγμή φαίνεται να επιλέγει τον λάθος δρόμο».
Σημειώνεται ότι για το θέμα αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε χθες συνάντηση στο γραφείο του με τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο και τον Α/ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο.
2.Σε ποιες ενέργειες προχώρησε η ελληνική Κυβέρνηση σε διεθνές επίπεδο;
Η πρεσβεία μας στην Άγκυρα έχει ήδη προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ οι Αρχές μας έχουν ήδη εγείρει το θέμα στην Ε.Ε., στο ΝΑΤΟ και στον Ο.Η.Ε., καθώς και στις πρωτεύουσες των μονίμων μελών του ΣΑΗΕ. Επίσης ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Υπουργό Άμυνας των Η.Π.Α. Μαρκ Έσπερ και τον ενημέρωσε για τις εξελίξεις στην περιοχή νότια και ανατολικά του Καστελορίζου, όπου η Τουρκία ανακοίνωσε ότι προτίθεται να διεξάγει έρευνες σε περιοχή που περιλαμβάνει και ελληνική υφαλοκρηπίδα. Παρουσίασε την κατάσταση που διαμορφώνεται με την κίνηση ναυτικών μονάδων στην περιοχή και υπογράμμισε ότι η χώρα μας είναι αποφασισμένη να προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, εφόσον τούτο απαιτηθεί.
Η Κυβέρνηση επισημαίνει ότι η αναγγελία τουρκικών ερευνών σε τμήμα ελληνικής υφαλοκρηπίδας με νέα παράνομη τουρκική Navtex συνιστά κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή. Καταδεικνύει την εμμονή της Τουρκίας στην παραβατικότητα και την απόλυτη περιφρόνηση, από πλευράς της, του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, των κανόνων καλής γειτονίας, καθώς και των προτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Κυβέρνηση κάλεσε την Τουρκία να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της που παραβιάζουν κυριαρχικά μας δικαιώματα και υπονομεύουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.
3. Ποιά θα είναι η αντίδραση της Ελλάδας σε περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει σε γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας;
Έχει διαμηνυθεί σε κάθε τόνο και προς κάθε πλευρά ότι η Ελλάδα δεν θα δεχθεί παραβίαση της κυριαρχίας της και θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
4.Ποια είναι η εντύπωσή σας για τη σύσκεψη που συγκάλεσε χθες για το θέμα αυτό ο κ. Τσίπρας;
Στη σύσκεψη αυτή μετείχαν ο κ. Αποστολάκης πρώην Α/ΓΕΕΘΑ και μετέπειτα Υπουργός της Κυβέρνησης Τσίπρα, ο κ. Χριστοδούλου που διαδεχθηκε τον κ. Αποστολάκη στη θέση του Α/ΓΕΕΘΑ και ο κ. Καμπάς που είχε τοποθετηθεί από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στη θέση του Αρχηγού ΓΕΣ. Αν βγαίνει ένα συμπέρασμα από την παρουσία τους στην χθεσινή σύσκεψη στα κομματικά γραφεία στην Κουμουνδούρου είναι ότι ο κ. Τσίπρας όχι μόνο στη δημόσια διοίκηση, αλλά και στην ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων έκανε τοποθετήσεις προσώπων με κομματικά κριτήρια.
Γ. Κορονοϊός
1. Πως εξελίσσεται η κατάσταση σε ό,τι αφορά τα κρούσματα κορονοϊού και πόσο ανησυχείτε μετά το άνοιγμα των συνόρων για τον τουρισμό;
Συνολικά στη χώρα, από την έναρξη της πανδημίας στις 26 Φεβρουαρίου μέχρι και την Κυριακή είχαν καταγραφεί 4.007 κρούσματα. Από αυτά τα 435 είναι σήμερα ενεργά, 1.030 έχουν πάρει εξιτήριο, 2.347 έχουν αναρρώσει σπίτι τους και 195 δυστυχώς δεν τα κατάφεραν.
Τα εισαγόμενα κρούσματα ήταν συνολικά 295. Στα αεροδρόμια είχαμε 105 στα λιμάνια 4 και στα χερσαία σύνορα 186. Οι 5 πρώτες χώρες σε εισαγόμενα κρούσματα ήταν η Σερβία με 78, η Βουλγαρία με 63, η Ρουμανία με 61, η Αλβανία με 23 και οι ΗΠΑ με 6. Από τα συνολικά 295 εισαγόμενα κρούσματα το 76% ήταν από τις τέσσερις βαλκανικές χώρες. Αυτή τη στιγμή μας απασχολούν τα χερσαία σύνορα. Η κατάσταση στις γειτονικές χώρες δείχνει εξαιρετικά δύσκολη, αλλά δεν υπάρχει κάτι που να μας τρομάζει, όπως δεν μας τρομάζει η εικόνα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Σε κάθε περίπτωση, για να μην βρεθούμε αντιμέτωποι με δεύτερο κύμα δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην τήρηση των κανόνων υγιεινής και την αποφυγή των συναθροίσεων. Για το σκοπό αυτό, ύστερα από οδηγίες του Πρωθυπουργού έχουν ενταθεί οι έλεγχοι. Από 1η έως 19 Ιουλίου έχουν γίνει 7379 έλεγχοι για την τήρηση των μέτρων καταγράφηκαν 425 παραβάσεις, επιβλήθηκαν 508 πρόστιμα συνολικού ύψους 154.800 ευρώ και αναστολή λειτουργίας καταστημάτων που ανέρχεται συνολικά 195 ημέρες.. Είμαστε σε εγρήγορση ο κρατικός μηχανισμός παραμένει σε επιφυλακή. Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για γενικό lockdown, και ελπίζουμε πως δεν θα χρειαστούν ούτε τοπικά.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου